Koelies, planters en koloniale politiek

De westerse grootlandbouwondernemingen die aan het eind van de vorige eeuw in Sumatra’s Oostkust ontstonden werden gekenmerkt door de inzet op grote schaal van Chinese en Javaanse contractkoelies, die als dwangarbeiders vastzaten aan hun plantages. De advocaat Van den Brand vestigde in een geruchtmakende brochure die in 1902 verscheen-in dit boek in facsimile opgenomen-de aandacht op de wrede behandeling waaraan zij blootstonden. Onder politieke druk liet minister van kolonien Idenburg een onderzoek instellen. De rapportage hierover-in zijn geheel opgenomen-bevestigde de misstanden. De minister hield het rapport geheim. Tegen de ergste uitwassen werden maatregelen genomen. Het nauwe samenspel van koloniale bestuurders en kapitalistische ondernemers, zo kenmerkend voor de toenmalige koloniale ontwikkelingspolitiek, ook elders in koloniaal Azie, bleef ook daarna in stand. De auteur beschrijft en verklaart het ontstaan van de plantagesamenleving en daarna, geillustreerd met vele voorbeelden, de barre omstandigheden waaronder de contractkoelies moesten werken en leven.